Ετήσιες Καλλιεργητικές Φροντίδες της Βερικοκιάς

Η καλλιέργεια της βερικοκιάς

    Η Βερικοκιά ανήκει στα πυρηνόκαρπα, η καλλιέργεια της είναι σχετικά εύκολη σε σχέση με τα άλλα πυρηνόκαρπα. Το σημαντικότερο βήμα για την επιτυχία της καλλιέργειας είναι η σωστή επιλογή των ποικιλιών. Οι ποικιλίες που θα καλλιεργήσουμε θα πρέπει να ταιριάζουν στις εδαφοκλιματικές συνθήκες της περιοχής μας και να είναι ανθεκτικές στην ίωση Sharka. Η βερικοκιά προτιμάει εδάφη βαθιά, γόνιμα με καλή αποστράγγιση. Σε αυτό το εγχειρίδιο θα αναλυθούν βασικές πρακτικές λίπανσης και φυτοπροστασίας της βερικοκιάς ανάλογα με την εποχή.

Πίνακας 1. Προτεινόμενοι ψεκασμοί για ένα υγιές αγρόκτημα.

Ιανουάριος – Φεβρουάριος	·                Ψεκασμοί με χαλκούχα σκευάσματα για την προστασία των δένδρων από το Βακτηριακό έλκος των πυρηνοκάρπων και   μυκητολογικές ασθένειες όπως το Κορύνεο, η Μονίλια και το κλαδοσπόριο. Ειδικά το κορύνεο είναι  πολύ σημαντική ασθένεια και πιο συγκεκριμένα για τις ποικιλίες Kyoto, Μπεμπέκο και Farbaly ·    Ψεκασμοί με πολυσουλφίδιο του Ασβεστίου (θειασβέστιο) σε αγροκτήματα που έχει εντοπισθεί βαμβακάδα, Σαν σοζέ ή χελωνάκι. ·       Ψεκασμός με θειικό ψευδάργυρο (ή εφαρμογή στο έδαφος (5kg/στρ) όπου έχει εντοπισθεί έλλειψη  στις εδαφολογικές εξετάσεις ή το Ph του εδάφους είναι πάνω από 8. Η εφαρμογή πρέπει να απέχει 20 ημέρες από οποιαδήποτε άλλη εφαρμογή και 15 ημέρες πριν ή μετά το κλάδεμα καθώς..  ·             H εφαρμογή με βόρακα είναι σημαντική καθώς παίζει καθοριστικό ρόλο στην μείωση του σκασίματος των καρπών κατά της ωρίμανση. 30-60γρ/ρίζα κάθε 2 χρόνια είναι αρκετά. Είναι απαραίτητη εφαρμογή για Mogador, Kyoto, Lady cot, Flopria!!!
Μάρτιος	·      Από τα Μέσα Φεβρουαρίου παρατηρείται το πρώτο φούσκωμα των οφθαλμών στις πρωιμανθείς ποικιλίες. Από την έναρξη του φουσκώματος και μέχρι την κόκκινη κορυφή πρέπει να γίνει ο τελευταίος ψεκασμός με οξείδιο του χαλκού. ·           Από την κόκκινη κορυφή και μέχρι τη ροζ κορυφή πρέπει να γίνει η πρώτη εφαρμογή με συνδυασμό μυκητοκτόνων για την αντιμετώπιση της μονίλιας στην άνθιση. Μεγάλη προσοχή να δίνεται στην παρουσία κοκκοειδών. Ίσως απαιτηθεί ξεχωριστός ψεκασμός. ·            Από το 10% της άνθισης μέχρι και την πτώση κάλυκα είναι απαραίτητη η συνεχής κάλυψη με μυκητοκτόνα για την μονίλια. Αν κατά την περίοδο αυτή υπάρχουν βροχοπτώσεις τότε μπορεί να απαιτηθούν μέχρι και 6 ψεκασμοί. Σε ξηρές περιόδους 2 ψεκασμοί είναι αρκετοί. Να μην προτιμάτε το captan στην άνθιση. Η μονίλια στην άνθιση μπορεί να καταστρέψει την παραγωγή συνολικά μέσα σε 48 ώρες.  ·            Η βερικοκιά στο τέλος του μήνα έχει τελειώσει με την άνθιση. Μόλις γλιστρήσει ο κάλυκας πρέπει να γίνει η χρήση ειδικού μυκητοκτόνου επαφής για την καταπολέμηση του κορύνεου αλλά και του κλαδοσπορίου. Ο ψεκασμός επαναλαμβάνεται κάθε 10-13 ημέρες μέχρι τη συγκομιδή. Η εφαρμογή διαφυλλικών ασβεστίου και προϊόντων με φυσικές κυτοκινίνες αυξάνουν το μέγεθος και συμβάλουν στην ποιότητα των καρπών. Όταν επικρατούν πολύ χαμηλές θερμοκρασίες να γίνεται εφαρμογή αμινοξέων-Γλυσίνης-Μπεταίνης.
Απρίλιος	·           Αυτήν την περίοδο οι καρποί αυξάνονται ραγδαία ενώ ταυτόχρονα αναπτύσσεται και το πλούσιο φύλλωμα της βερικοκιάς. Οι καρποί πρέπει να εφοδιαστούν με αρκετό ασβέστιο εκτός των άλλων στοιχείων. Γι' αυτό τον λόγο πρέπει να γίνουν 2-3 εφαρμογές με διαφυλλικό ασβέστιο ή εφαρμογή νιτρικού ασβεστίου στην ρίζα (200-800γρ/φυτό ανάλογα την ηλικία, το φορτίο αλλά και τη σύσταση του εδάφους) η εφαρμογή στο έδαφος βελτιώνει και το μέγεθος του καρπού.  ·       Αν την περίοδο αυτή επικρατούν χαμηλές θερμοκρασίες είναι απαραίτητη η εφαρμογή αμινοξέων ή ψυχρής εκχύλισης φυκιών για την προωθήση της βλάστησης και του μεταβολισμού των φυτών. ·         Περίπου στις αρχές Απριλίου πρέπει να τοποθετηθεί παγίδα για το έντομο της Ανάρσιας για την παρακολούθηση του πληθυσμού. Κάποιες ποικιλίες (Pricia, Κυοτο και Μπεμπέκο είναι αρκετά ευαίσθητες). Στο μέγιστο των πτήσεων και λίγο αργότερα να γίνει εφαρμογή με ειδικό εντομοκτόνο, coragen, delegate κ.α. Σε μεγάλα φορτία καρπού απαιτείται ειδική βιοδιέγερση για την υποβοήθηση του μεγέθους του καρπού.
Μάϊος	·         Αυτή την περίοδο αρχίζει η ωρίμανση κάποιων ποικιλιών, ο εφοδιασμός των φυτών με κάλιο πρέπει να είναι επαρκής (προσοχή στις ποικιλίες που σχίζουν του καρπούς). Η εφαρμογή νιτρικού καλίου 20-30 ημέρες πριν την ωρίμανση βελτιώνει το μέγεθος των καρπών. Η διαφυλλική εφαρμογή φωσφοροκαλιούχων σκευασμάτων βελτιώνει των χρωματισμό. Να μήν γίνεται εφαρμογή όψιμης λίπανση στις ποικιλίες με ιστορικό σχισίματος των καρπών. ·       15-20 ημέρες πριν τη συγκομιδή της κάθε ποικιλίας είναι απαραίτητη η εφαρμογή μυκητοκτόνων για την αντιμετώπιση της μονίλιας των καρπών, συνιστάται ο συνδυασμός με εντομοκτόνο για την ανάρσια. ·         Μετά τη συγκομιδή δεν απαιτείται κάποια εφαρμογή μυκητοκτόνου ή εντομοκτόνου μόνο αν κριθεί απαραίτητο από τον παραγωγό ή τον γεωπόνο.
Ιούνιος	·         Μετά τη συγκομιδή το δένδρο ξεκινάει την επαναποθήκευση των υδατανθράκων που κατανάλωσε μέχρι την ωρίμανση του καρπού. Αυτοί αποθηκεύονται κυρίως στις ρίζες και στους παλαιότερους βλαστούς του φυτού (κορμούς και βραχίονες), ενώ οι οφθαλμοί τροφοδοτούνται με ιχνοστοιχεία   και υδατάνθρακες για την επόμενη χρονιά. Σε φτωχά αγροκτήματα διαφυλλικοί ψεκασμοί με ουρία και ιχνοστοιχεία ενισχύουν σημαντικά τη διαδικασία αυτή. Ο ψεκασμός με ουρία (χαμηλής διουρίας) είναι απαραίτητος σε όλα τα αγροκτήματα 4-6κιλά/τόνο, έως 2εφαρμογές) ·         Η άρδευση είναι ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΗ σε όλη τη διάρκεια του καλοκαιριού. Ελλιπής άρδευση ευνοεί τη θερμοπληξία, τη φυλλόπτωση, τις προσβολές από σκολύτες και ξυλοφάγα έντομα καθώς και τη νέκρωση των ανθοφόρων οφθαλμών της επόμενης χρονιάς. ·         Σε ευαίσθητες ποικιλίες στο Βακτηριακό έλκος των Πυρηνοκάρπων απαραίτητη είναι η εφαρμογή χαλκούχων σκευασμάτων που εμφανίζουν διεισδυτική δράση (χηλικοί, γλουκονικοί χαλκοί, πρωτεΪνικοί κ.α.) Προσοχή απαγορεύεται η χρήση οξειδίων του χαλκού των καλοκαίρι (υδροξείδιο, βορδιγάλειος κ.α.).
Ιούλιος-Αύγουστος	·         Τους μήνες αυτούς μπορεί να γίνει το κλάδεμα της βερικοκιάς. Η ξηρασία και η ζέστη μειώνουν τις πιθανότητες να μολυνθούν οι τομές από τους πολλούς μύκητες και βακτήρια που προκαλούν καταστροφές στην καλλιέργεια. Η εφαρμογή μυκητοκτόνου είναι απαραίτητη για την πρόληψη της ξηρής βίτσας που προκαλείται από τη Συτόσπορα. Μεγάλη προσοχή στις ευαίσθητες από σκωρίαση ποικιλίες γιατί αν επέλθει μόλυνση τότε έχουμε πρόωρη φυλλόπτωση. Σε αγροκτήματα με ιστορικό βακτηριώσεων να γίνει εφαρμογή λιγνοσουλφονικού χαλκού 14% τις νυχτερινές ώρες με δοσολογία 1κιλό/τόν.
Οκτώβριος-Νοέμβριος-Δεκέμβριος	·         Τους μήνες αυτούς τα δένδρα μας εισέρχονται στην διαδικασία του ληθάργου. Ενώ με τους πρώτους παγετούς ξεκινάει και η διαδικασία της φυλλόπτωσης. Η εφαρμογή 2-3 φορές οξειδίων του χαλκού είναι απαραίτητη. Βορδιγάλειος πολτός, υδροξείδιο του χαλκού, οξυχλωριούχος χαλκός, οξείδιο του χαλκού κ.α. ·         Σε αγροκτήματα με ιστορικό προσβολών από φυτόφθορα συστήνεται η εφαρμογή με ριζοπότισμα διαλύματος γαλαζόπετρας και διτανθρακικής αμμωνίας 1/6. Ενώ σωστό είναι και το βάψιμο του κορμού μέχρι το ύψος τις διακλάδωσης του δένδρου με μείγμα γαλαζόπετρας και ασβέστης ή έτοιμου μείγματος βορδιγάλειου πολτού.

Η λίπανση της Βερικοκιάς

Η Βερικοκιά είναι ένα φυτό το οποίο απαιτεί ιδιαίτερη γνώση της θρέψης φυτών για την επίτευξη μίας σωστής λίπανσης. Η βερικοκιά απαιτεί βαθιά και γόνιμα εδάφη με καλή στράγγιση και Ph 6,5 με ανώτερο το 8. Αρχικά, πρέπει να αναλογιστούμε τις απομακρύνσεις θρεπτικών στοιχείων με τη συγκομιζόμενη παραγωγή. Έτσι, για κάθε τόνο νωπού προϊόντος απομακρύνουμε από το χωράφι μας 4Kg Άζωτο, 1kg Πεντοξείδιο του Φώσφορου, 4 κιλά Οξείδιο του Καλίου,  0,5 κιλό μαγνήσιο και 0,5kg Ασβέστιο(πηγή: Γεωργία Κτηνοτροφία). Επί προσθέτως, η αύξηση της οργανικής ουσίας (κοπριά) του εδάφους πρέπει να παραμένει ένας συνεχής στόχος, διότι μόνον έτσι κερδίζουμε αειφορία στην παραγωγή και στην ζωή του αγροκτήματος. Η βερικοκιά πρέπει να λιπαίνεται σε δύο δόσεις μία αργά το χειμώνα και μετά τη συγκομιδή. Σε χρονιές με υπερβολική καρποφορία μπορεί να γίνει λίπανση μετά την πτώση του κάλυκα με Νιτρικό ασβέστιο ή νιτρικό κάλιο ή σύνθετο κρυσταλλικό ή κοκκώδες λίπασμα πάντα συνοδεία άρδευσης ή με υδρολίπανση ανάλογα τον τύπο του εδάφους. Πρέπει να έχουμε πάντα στο νου μας ότι η βερικοκιά απαιτεί περισσότερο κάλιο από ότι άζωτο.

Η απόφαση του τρόπου και της ποσότητας της λίπανσης πρέπει να γίνεται πάντα σε συνεννόηση με τον Γεωπόνο. Λάθος λίπανση μπορεί να επιφέρει αντίστροφα αποτελέσματα. Πάντα, η λίπανση γίνεται με γνώμονα την προστασία του περιβάλλοντος και την αειφορία του αγροκτήματος. Η σωστή λίπανση πρέπει να βασίζεται κυρίως στη φυλλοδιαγνωστική ανάλυση.  Γιατί πολλές φορές η λίπανση αν βασίζεται μόνο σε εδαφολογική ανάλυση πιθανώς να είναι λάθος. Αν γίνει φυλλοδιαγνωστική ανάλυση τότε λιπαίνουμε σύμφωνα τα εκάστοτε αποτελέσματα. 

Πίνακας 2. Προτεινόμενες λιπάνσεις της βερικοκιάς (ο πίνακας είναι ενδεικτικός και οι λιπάνσεις μπορούν να μεταβάλλονται ανάλογα τις ιδιαίτερες απαιτήσεις του κάθε αγροκτήματος σύμφωνα με την γνώμη ειδικού γεωπόνου, πάντα πρέπει να βασιζόμαστε σε μία φυλλοδιαγνωστική)

	Παρατηρήσεις	Συνδυασμοί
Αυτογόνιμες ποικιλίες σε καθώς και μη αυτογόνιμες ποικιλίες αλλά με υψηλά ποσοστά καρπόδεσης.	Οι αυτογόνιμες ποικιλίες έχουν την τάση να καρπίζουν υπερβολικά και σχεδόν πάντα πολύ παραπάνω από αυτό που μπορεί να μεγαλώσει το ίδιο το φυτό. Η έντονη λίπανση πρέπει να συνοδεύται από αυστηρά κλαδέματα και αραιώματα. Μόνο έτσι θα επιτευχθεί το σωστό αποτέλεσμα. Η υπερβολική λίπανση θα προκαλέσει μείωση της μετασυλλεκτικής συντήρησης του καρπού.	Πρόταση 1. Βασική λίπανση τον Φεβρουάριο - Μάρτιο με ένα σύνθετο λίπασμα όπως 11-15-15, 12-11-18+τε, 15-5-20+τε, 15-15-15, 12-12-17κ.α. περίπου 1κιλό λιπασμα /30 κιλά αναμενόμενου καρπού. Μετά την άνθιση και την καρπόπτωση πρέπει να γίνει προσθήκη 500γρ-800γρ  νιτρικού ασβεστίου ή/και 250γρ νιτρικού καλίου (αν υπάρχει αρκετό ασβέστιο στο έδαφος) σε δύο ισόποσες δόσεις. Η υπερβολική λίπανση ενδέχεται να προκαλέσει οψιμίση στην παραγωγή. Εφαρμογή χουμικών και φουλβικών οξέων στο έδαφος αν 10-15 ημέρες βελτιώνει την παροχή των στοιχείων προς το φυτό. Μετά τη συγκομιδή πρέπει να γίνει εφαρμογή 80γρ αζώτου ανά φυτό ως μετασυλλεκτική θρέψη.  Προταση 2. Εφαρμογή κάθε 2-3 χρόνια και του μήνες Δεκέμβριο και Ιανουάριο, Φωσφόρου, Καλίου και Μαγνησίου. Για  παράδειγμα, 20 κιλά/στρέμμα 0-46-0 σε συνδιασμό 90κιλά/στρέμμα θειικό καλιομαγνήσιο 0-0-30 (αλκαλικά εφάδη). Ενώ η   εφαρμογή του αζώτου θα γίνεται σε ετήσια βάση με τι μορφή νιτροθεϊκής αμμωνίας (40kg/στρ) στα αλκαλίκα εδάφη πλούσια σε ανθρακικό ασβέστιο ή Νιτρικού ασβεστίου με βόριο (50kg/στρ) σε εδάφη φτωχά σε ασβέστιο. Το άζωτο μπορεί να εφαρμόζεται σε δύο δόσεις μισό πριν την άνθιση και μισό μετά τι συγκομιδή. Πρόταση 3. Σε περιπτώσεις που είναι επιθυμητή η υπερβολική πρωιμότητα δεν συνιστώ να γίνουν λιπάνσεις  αζώτου αργά το χειμώνα. Αντιθέτως, η λίπανση με άζωτο (60% των απαιτήσεων) να γίνεται με το τέλος της συγκομιδής, ενώ με φώσφορο και κάλιο και το υπόλοιπο 40% του αζώτου να γίνεται στα μέσα-τέλη του χειμώνα. Έτσι επιτυγχάνουμε σωστή αποθησαύριση για την επόμενη χρονιά η οποία θα δώσει την απαραίτητη ώθηση για την πρώιμη παραγωγή ενώ αποφεύγουμε την ύπαρξη υπερβολικού αζώτου στο εδαφικό διάλυμα την άνοιξη. *Σε εδάφη με υψηλό Ph και έλλειψη σε ιχνοστοιχεία θα πρέπει να εφαρμόζονται αναλόγως τις διαπιστωμένες ελλείψεις θειικός σίδηρος, βόρακας και θειικός ψευδάργυρος κάθε 2-3 χρόνια.
Λαίμαργες ποικιλίες που χαρακτηρίζονται από χαμηλή καρπόδεση ή έντονη καρπόπτωση.	Υπάρχουν κάποιες ποικιλίες που δεν καρποδένουν ικανοποιητικά, ειδικά σε πεδινά αγροκτήματα, ενώ ταυτόχρονα εμφανίζουν ιδιαίτερη λαιμαργία. Εδώ απαιτείται πολύ μετριοπαθής λίπανση ιδιαίτερα τα πρώτα χρόνια και μέχρι να εισέλθουμε σε πλήρη καρποφορία. Οι υπερβολικές λιπάνσεις και κυρίως οι αζωτούχες θα αποτρέψουν τα φυτά από την δημιουργία ανθοφόρων οφθαλμών ενώ θα εντείνουν την ασταμάτητη βλάστηση λαίμαργων και ισχυρών βλαστών.	Πρόταση 3. Σε αυτά τα αγροκτήματα, προτείνεται συντηρητική λίπανση κάθε χειμώνα με 500-800 γρ. ανά δένδρο με ένα σύνθετο λίπασμα με μικρό ποσοστό σε άζωτο τύπου 1-2-2 ή 1-2-3. Η υπερλίπανση μπορεί να   εντείνει το πρόβλημα της ακαρπίας. Ωστόσο, κατά την ανθοφορία συστήνονται ψεκασμοί αμινοξέων ή σκευασμάτων με υψηλή περιεκτικότητα σε φώσφορο και Βόριο και προσθήκη μελισσών για να αυξηθούν τα ποσοστά καρπόδεσης. Στην περίπτωση που μετά την επικονίαση υπάρξει υπερβολική καρπόδεση τότε προτείνεται άμεσα η λίπανση με επιφανειακά λιπάσματα και διαφυλλικά σκευάσματα προκειμένου να επιτευχθεί ικανοποιητική ποιότητα.
·         Μετά τη συγκομιδή σε όλες τις ποικιλίες και σε όλα τα υποκείμενα απαιτείται η λίπανση με άζωτο και ιχνοστοιχεία, κυρίως βορίου και ψευδαργύρου (τα δύο τελευταία διαφυλλικά). Μόνον έτσι θα κατοχυρωθεί η σωστή αποθησαύριση των απαραίτητων υδατανθράκων για την επόμενη σεζόν. ΠΡΟΣΟΧΗ είναι μέγα λάθος να προσθέσουμε ένα σύνθετο λίπασμα μετά τη συγκομιδή, διότι ο φώσφορος θα δεσμευθεί ισχυρώς από τα επιφανειακά στρώματα του εδάφους και θα αδρανοποιηθεί ενώ το κάλιο θα δεσμευθεί στα κολλοειδή του εδάφους (ειδικά στα βαριά εδάφη) ή θα ξεπλυθεί στα αμμώδη εδάφη, χωρίς να είναι διαθέσιμος στα φυτά την επόμενη χρονιά. ·         Η εφαρμογή των ιχνοστοιχείων θα γίνει με σκευάσματα βορίου και ψευδαργύρου. ·       Ο συγγραφέας δεν φέρει καμία ευθύνη από ζημιές που θα προκληθούν από κακή χρήση του εγχειριδίου αυτού.

Εκτός των παραπάνω ενδεικτικών λιπάνσεων ακολουθούν και δύο πίνακες θρέψης οι οποίοι ακολουθούνται σε κτήματα με Ph 7.3, 5% Ανθρ. ασβέστιο και οργανική ουσία 1.4%. 

Στους παρακάτω πίνακες δεν ισχύουν οι τιμές του κόστους ανά στρέμμα.