Ποικιλίες βερικοκιάς, Αξιολόγηση (upd. 14/12/2022)

Το επιτραπέζιο βερίκοκο έχει αρχίσει να ανεβαίνει κατακόρυφα στις προτιμήσεις των αγροτών. Οι λόγοι είναι πολλοί, πρώτον οι σύγχρονες αυτογόνιμες και παραγωγικές ποικιλίες που είναι ανθεκτικές ή ανεκτικές στην ίωση σάρκας και δεύτερον η απελπιστική κατάσταση που επικρατεί εμπορικά στα ροδάκινα γενικότερα. Τα τελευταία χρόνια παρακολουθώ δεκάδες κτήματα βερικοκιάς με σύγχρονες ποικιλίες, παρακάτω επισυνάπτω τις παρατηρήσεις μου σε κάθε ποικιλία. Δεν εμπορεύομαι φυτά. 

Το βερίκοκο έχει σαφώς λιγότερους εχθρούς από τις άλλες καλλιέργειες καθώς τα βασικά του προβλήματα είναι η Μονίλια, το Κορύνεο από μύκητες, το βακτηριακό έλκος από βακτήρια και η Ανάρσια από τα εντομολογικά. Η βερικοκιά απαιτεί πολλές αρδεύσεις. Η τάση της βερικοκιάς να έχει φύλλα μέχρι αργά το φθινόπωρο αυξάνει αρκετά το χρόνο των αρδεύσεων. Ουσιαστικά εφόσον έχει φύλλα, ακόμη και τον Οκτώβριο, αν επικρατούν συνθήκες ξηρασίας, πρέπει να αρδεύεται. Σε αντίθετη περίπτωση το φυτό αφυδατώνεται και νεκρώνει τους καρποφόρους οφθαλμούς με αποτέλεσμα αυτοί να μην ανθίζουν την επόμενη χρονιά. 

Τα τελευταία χρόνια έχουν φυτευτεί κάποιες νέες ποικιλίες και παρακολουθούμε τη συμπεριφορά τους.

1. Mogador

Η ποικιλία αυτή είναι ισπανικής προέλευσης, μερικώς αυτογόνιμη (κατά την άποψη μου) ενώ το δένδρο είναι ημίπλαγιοκλαδο. Η ανάπτυξη του δένδρου είναι δυνατή και μπορεί από τον 3ο χρόνο να μπει σε παραγωγή. Η άνθιση πολύ πρώϊμη και μπορεί να ξεκινήσει στις 15/2!, ενώ η ωρίμανση της γίνεται το πρώτο 10 ήμερο του Μαΐου στην περιοχή των Γιαννιτσών. Ο καρπός είναι μέσου μεγέθους και ικανοποιητικός για την εποχή. Έχει ωραίο πορτοκαλοκόκκινο χρώμα. Έχω εντοπίσει μία ευαισθησία στο σχίσιμο του καρπού η οποία μπορεί να είναι σοβαρό πρόβλημα σε βροχερές χρονιές ή σε όψιμες λιπάνσεις. Στα χωράφια που παρακολουθώ έχω εντοπίσει προσβολές από το ιό της PPV (σάρκα) ενώ στο εξωτερικό την αναφέρουν σαν ευαίσθητη. Η ποικιλία απαιτεί τακτικά θερινά κλαδέματα για την σωστή διαμόρφωση του δένδρου. Η ποικιλία απαιτεί αυστηρά κλαδέματα το καλοκαίρι για την επίτευξη καρπών μεγάλων σε μέγεθος αλλά και πρώιμης συγκομιδής. Τα χειμερινά κλαδέματα πρέπει να είναι εξίσου αυστηρά για την αποφυγή υπερκαρποφορίας.

* Στο εξωτερικό αποσύρεται σταδιακά λόγω του ανοίγματος της ραφής που δημιουργείται κατά την ωρίμανση του καρπού. Αντικαθίσταται από την Nestor.

Mikado

Ποικιλία πρώιμη, 3 ημέρες πριν την Mogador. Είναι αυτογόνιμη πολύ παραγωγική ποικιλία η οποία παράγει μεγάλα και νόστιμα για την εποχή φρούτα. Ωστόσο, είναι ευαίσθητη στην σάρκα και δεν συνιστώ πλέον τη φύτευση της παρά μόνο σε καθαρές από σάρκα περιοχές. 

2. Pricia

Γαλλικής προέλευσης ποικιλία. Η ποικιλία είναι αυτογόνιμη, πολύ παραγωγική και πιο όψιμης άνθισης από την Mogador, ενώ ωριμάζει το δεύτερο δεκαήμερο του Μαΐου. Έχει έντονο κόκκινο χρώμα ειδικά στους καρπούς που βλέπει ο ήλιος. Ο καρπός έχει μέσο ή και μεγάλο μεγέθος αν αραιωθεί καλά. Η ποικιλία είναι ανθεκτική στο σχίσιμο του καρπού ενώ μέχρι στιγμής δεν έχει εμφανίσει σάρκα. Ένα πιθανό μειονέκτημα της ποικιλίες είναι η έντονη ξινή γεύση που έχει την περίοδο της ωρίμανσης και δεν αντιλαμβανόμαστε εύκολα πότε είναι πραγματικά ώριμο για συγκομιδή. To 2020 είχαμε αναφορές ότι μαλακώνουν εύκολα οι καρποί στις κορυφές. Μερικές πρώιμες ποικιλίες απαιτούν αρκετά χέρια συγκομιδής για να αποφευχθεί το παραπάνω πρόβλημα. 

Σε αρκετά αγροκτήματα παρατηρήθηκε έντονη ασυμφωνία με το υποκείμενο C29. Τα φυτά ξηρένονται σε μεγάλο βαθμό από το εμβόλιο και πάνω, το υποκείμενο αναβλασταίνει συνεχώς. 

3. Spring blush

Γαλλικής προέλευση μη αυτογόνιμη ποικιλία η οποία όμως είναι πολύ παραγωγική  σε χωράφια ζεστά και με καλή επικονίαση. Η ποικιλία ανθίζει νωρίς και απαιτεί την παρουσία δύο ποικιλιών επικονιαστών (Mogador, lilly cot, pin cot). Είναι καρπός μεγάλος, με λίγο κόκκινο επίχρωμα (20%). Ο καρπός έχει καλό ειδικό βάρος και οι αποδόσεις εύκολα μπορεί να ξεπεράσουν τους 2τον/στρέμμα. Η ποικιλία είναι ευαίσθητη στο σχίσιμο του καρπού. Προσοχή, η ποικιλία είναι μη αυτογόνιμη, υπάρχουν κτήματα που την περίοδο της άνθησης, λόγω κλιματικών συνθηκών, δεν πετάει σωστά η μέλισσα για επικονίαση με αποτέλεσμα η καρπόδεση να μην είναι ικανοποιητική. Μέχρι στιγμή δεν έχω δει την παρουσία του ιού της σάρκας στην ποικιλία αυτή, ωστόσο αυτό δεν σημαίνει ότι δεν προσβάλλεται. Η ποικιλία έχει έντονο πρόβλημα με σκάσιμο παρουσία βροχών κοντά στη συγκομιδή, η εφαρμογή 40γρ. βόρακα το χειμώνα στο έδαφος μειώνει το πρόβλημα.

4. Mediabel

Μερικώς αυτογόνιμη ποικιλία με εντυπωσιακά στοιχεία. Η ποικιλία ωριμάζει στις 1-6 Ιουνίου και ο καρπός είναι μεγάλου μεγέθους, σχήματος οβάλ και έντονου πορτοκαλοκόκκινου χρώματος. Η ποικιλία έχει πρώιμη άνθιση και μέτρια καρπόδεση. Μέχρι στιγμής δεν έχω εντοπίσει την ίωση σάρκας στους καρπούς ή σε δένδρα της ποικιλίας. Έχει αναφερθεί μία μερική ευαισθησία στην ποικιλία στα ψυγεία, ειδικότερα κάποιοι αγοραστές αναφέρουν ανεξήγητα μαυρίσματα στην επιδερμίδα του φρούτου. Τα τελευταία χρόνια παρακολουθούμε ευαισθησία των φυτών σε ασθένειες του ξύλου (Ίσκα, ευτυπίωση, βακτηριακό έλκος) Τα δένδρα της ποικιλίας αυτής έχουν πιο ανοιχτόχρωμο χρώμα και έντονη πλάγια και άναρχη βλάστηση.

5. Wonder cot
Ποικιλία μη αυτογόνιμη που ωριμάζει το πρώτο 10 ήμερο του Μαΐου. Ο καρπός είναι μεγάλος για την εποχή καθώς και πολύ αρωματικός. Δεν έχω δει μέχρι στιγμή ίωση σάρκας, ενώ φαίνεται μέχρι στιγμής ότι δεν σχίζει. Η ποικιλία θέλει σταυροεπικονίαση με τον επικονιαστή Lilly Cot. Απαιτεί άνθιση με ζεστό καιρό και ισχυρή παρουσία μέλισσας. Η επιλογή του αγροκτήματος πρέπει να γίνει βάσει των κλιματικών συνθηκών που επικρατούν την περίοδο της άνθισης. Παρά ταύτα η ποικιλία παραμένει υψηλού ρίσκου σε ότι αφορά την παραγωγικότητα της.




6. Tsunami

Ποικιλία μη αυτογόνιμη με εξαιρετικά οργανοληπτικά χαρακτηριστικά για την εποχή της. Είναι ένας αρωματικός καρπός με κόκκινο επιχρωματισμό σε ποσοστό 30%. Η ποικιλία απαιτεί αρκετούς επικονιαστές μέσα στο χωράφι για την επίτευξη ικανοποιητικής καρπόδεσης. Η Spring Blush, η Colorado και η Big Red φαίνεται ότι συνδυάζονται ικανοποιητικά, ενώ έχουν και ταυτόχρονη ωρίμανση. Η ποικιλία είναι αρκετά ανθεκτική στις μεταχειρίσεις άλλα και μετασυλλεκτικά ωστόσο απαιτεί προσεκτική διαχείριση της λίπανσης ειδικά σε ότι αφορά το άζωτο. Από τα μειονεκτήματα της φαίνεται πως είναι ένα κενό σαν ρωγμή που δημιουργείται στη ραφή του φρούτου. Ο εφοδιασμός των δένδρων με βόριο το χειμώνα μειώνει το πρόβλημα.

7. Κιότο

Ποικιλία αυτογόνιμη, υπερβολικά παραγωγική με όψιμη άνθιση (5/3-15/3) όψιμη ωρίμανση (16/6) και μέτρια ανάπτυξη φυτού. Η παραγωγή μπορεί να υπερβεί τους 3 τόνους το στρέμμα. Η Κιότο είναι ευαίσθητη στην ίωση Sharka, PPV, ωστόσο με κάποιες μεταχειρίσεις (εφαρμογές μολυβδενίου και καλίου) περιορίζεται η έκφραση των συμπτωμάτων επάνω στον καρπό σε σημείο να μην ξεχωρίζει εύκολα αν είναι μολυσμένο το φυτό ή όχι. Το φυτό δεν αναπτύσσεται με ιδιαίτερη λαιμαργία και απαιτεί 3-4 χρόνια για το τελικό μέγεθος. Το μέγεθος του καρπού είναι πολύ μεγάλο αλλά προϋποθέτει αυστηρό κλάδεμα, αραίωμα και σωστή λίπανση. Η ποικιλία είναι ευαίσθητη στο βακτήριο Xanthomonas arboricola το οποίο προκαλεί νεκρωτικές κυκλικές κηλίδες στον καρπό καθώς και στο έντομο Anarsia lineatella (σκουλήκι στο κοτσάνι). Τα φρούτα της ποικιλίας αυτής έχουν ιδιαίτερα καλή συντηρησιμότητα. Παρά ταύτα η ποικιλία μειονεκτεί στην συμβατότητα με τα συνήθη υποκείμενα. Η φύτευση στο υποκείμενο C29 δεν ενδείκνυται εξαιτίας της έντονης ασυμβατότητας μετά τον 4ο έτος. Γενικότερα η Kyoto είναι η ποικιλία με τις περισσότερες απώλειες δένδρων στον αγρό. Η φύτευση σε υποκείμενο GF677 με ενδιάμεση γέφυρα μειώνει το πρόβλημα.

8. Lady cot

Ποικιλία αυτογόνιμη, υπερβολικά παραγωγική με όψιμη άνθιση (5/3-15/3) όψιμη ωρίμανση (23/6) με ζωηρή και ορθόκλαδη ανάπτυξη. Το παραγωγικό δυναμικό υπερβαίνει του 3τον./στρ. Μ. Έχουμε παρατηρήσει ότι κατά την ωρίμανση εντοπίζεται ελαφρύς σκούρος μεταχρωματισμός της σάρκας του φρούτου πέριξ του σπέρματος. Η ποικιλία έχει έντονο πράσινο φύλλωμα ενώ η ανάπτυξη του φυτού είναι έντονα ορθόκλαδη. Πολλές φορές απαιτεί άνοιγμα των βραχιόνων του φυτού στον δεύτερο και τρίτο χρόνο. Κατά την διαμόρφωση της καλό είναι να αφήνουμε τουλάχιστον 6 βραχίονες γιατί η βασική της παραγωγή είναι πάνω σε αυτούς. Θεωρώ ότι πρόκειται για την ναυαρχίδα των ποικιλιών βερικοκιάς. 

Προσοχή, τον Ιούνιο του 2021 εντοπίσαμε προσβεβλημένους καρπούς Lady cot από τον  Ιο PPV που προκαλούν την ασθένεια Sharka. Ωστόσο δεν εμφανίζει επιδημικά χαρακτηριστικά στην ποικιλία.

9. Anegat.

Ποικιλία αυτογόνιμη και πολύ παραγωγική με όψιμη άνθιση (10/3-20/3) και πολύ όψιμη ωρίμανση (10/7 κατά μέσο όρο). Η ποικιλία είναι πολύ καινούργια γιαυτό το λόγο δεν μπορώ να αναφέρω παραγωγικό δυναμικό, ωστόσο η πρώτη εικόνα που έχουμε είναι πολύ καλή. Πιθανώς είναι ανθεκτική στην ίωση sharka. Το δένδρο είναι λαίμαργο και ημιορθόκλαδο. Πιστεύω ότι λόγω εποχής ωρίμανσης θα φυτευτεί πολύ τα επόμενα χρόνια. Το μέγεθος του καρπού είναι μεγάλο και το χρώμα του ελαφρός πορτοκαλί. 

10.Farbela

H Farbela είναι όψιμη, αυτογόνιμη ποικιλία με καρπούς μεγάλους και ζουμερούς. Οι καρποί της έχουν έντονο πορτοκαλί χρώμα και αξιοπερίεργο σχήμα με ελαφρώς πεπλατυσμένη τη μία πλευρά. Η άνθιση της ποικιλίας είναι όψιμη. Η ωρίμανση της είναι 2 ημέρες πριν από την Farbaly. Είναι αξιόλογη ποικιλία και συστήνω την φύτευση της σε όποιον δεν θέλει να φυτέψει Farbaly. Τα φυτά δεν έχουν δείξει συμπτώματα του Ιού της σάρκας μέχρι στιγμής. Η ποικιλία είναι πολύ παραγωγική όχι όμως όσο η Farbaly. 

* Κατά τους ελέγχους που κάνουμε τα τελευταία χρόνια εντοπίσαμε σπασμένους πυρήνες κατά την συγκομιδή. Το θέμα ερευνάτε μήπως προσπαθήσουμε να δώσουμε κάποια λύση!

11. Farbaly 

H farbaly είναι αυτογόνιμη και όψιμη ποικιλία. Είναι πολύ παραγωγική και ανεκτική στην ίωση Sharka (PPV). Η ποικιλία ανθίζει το πρώτο 15ήμερο του Μαρτίου και ωριμάζει συνήθως μετά τις 15/7. Είναι ποικιλία με εντυπωσιακές αποδόσεις οι οποίες μπορεί να υπερβούν εύκολα τους 4 τόν./στρέμμα. Ο καρπός έχει μέτριο προς μεγάλο μέγεθος και καλή μετασυλλεκτική συντηρησιμότητα, δεν μαλακώνει εύκολα. Η σάρκα του φρούτου κολλάει επάνω στο κουκούτσι και αποκτά μαλακή υφή κατά την ωρίμανση. Ο καρπός είναι ευαίσθητος στις υπερβολικές βροχοπτώσεις κατά την ωρίμανση διότι σταφιδιάζει (Εικόνα). Αντιθέτως στα πολύ ζεστά καλοκαίρια εμφανίζει σκούρες νεκρωτικές κηλίδες κυρίως στην εκτεθειμένη στον ήλιο πλευρά σε μικρό όμως ποσοστό. Οι απόψεις για το εμπορικό ενδιαφέρον της ποικιλίας διίστανται ωστόσο για αρκετά χρόνια απολαμβάνει υψηλές τιμές παραγωγού. 

12.Domino

Καινούργια Ισπανική ποικιλία με εξαιρετικά χαρακτηριστικά. Η ωρίμανση της είναι 4 ημέρες πριν την Kyoto. Τα στοιχεία από το εξωτερικό μιλούν για μία ποικιλία εξαιρετική με αντοχή στην Ίωση PPV (sharka). Ο καρπός είναι μεγάλος (ΑΑ) σκληρός με κόκκινο επίχρωμα στο 50% του φρούτου.  Η ποικιλία είναι αυτογόνιμη και η άνθιση της είναι το πρώτο 10ήμερο του Μαρτίου. Θεωρώ ότι είναι ενδιαφέρουσα ποικιλία για την εποχή ωρίμανσης. 

13. Cebas Red

Ποικιλία υπερπρώιμη και με πολύ πρώιμη άνθιση. Η ωρίμανση της είναι 2 ημέρες πριν την Mogador. Ανθίζει περί της 20-25/2, έτσι είναι φυσικό επακόλουθο να αποφεύγονται οι περιοχές με όψιμους παγετούς. Είναι αυτογόνιμη και δεν χρειάζεται επικονιαστές. Οι δημιουργοί της αναφέρουν ότι είναι ποικιλία ανθεκτική στην ίωση PPV, sharka. Ωστόσο, αυτό δεν το έχουμε εξακριβώσει ακόμα στην Ελλάδα. Ο καρπός της είναι όμορφος μεγάλος για την εποχή και με 40% κόκκινο επιχρωματισμό. Θεωρώ, ότι πρόκειται για ποικιλία με μεγάλο ρίσκο το οποίο όμως μπορεί να αποδώσει υψηλά εισοδήματα στον παραγωγό. 

14. Bergeval

Πρόκειται ίσως για τον πιθανότερο αντικαταστάτη της Kyoto. Είναι ποικιλία αυτογόνιμη, πολύ παραγωγική με καρπό μέτριου έως μεγάλου μεγέθους. Υπάρχει σοβαρή πιθανότητα να είναι ευαίσθητη στην ίωση PPV, σάρκα. Είναι δένδρο ημί-ορθόκλαδο που γίνεται εύκολα κύπελλο. Ο καρπός είναι νόστιμος και σκληρός υστερεί όμως στο κόκκινο επίχρωμα (10%). Η ωρίμανση της είναι συνήθως στις 15 Ιουνίου.

15. Primidi

    Άριστη μεσοπρώιμη ποικιλία με λίγο κόκκινο επίχρωμα και πορτοκαλί χρώμα. Είναι αυτογόνιμη και ωριμάζει 6 ημέρες πριν την Bora. Η ωρίμανση είναι σε καλή εποχή λόγω της έλλειψης μεσοπρώιμων ποικιλιών. Δεν έχει δείξει μέχρι στιγμής ευπάθεια στην ίωση sharka. Ο καρπός είναι μεγάλος και ανθεκτικός στις μεταχειρίσεις. Η ανθοφορίας της είναι περίπου στις αρχές Μαρτίου ανάλογα τις καιρικές συνθήκες. Θεωρώ ότι είναι μία καλή και αξιόπιστη ποικιλία για την περίοδο μεταξύ της Pricia-Bora. 

16. Medflo

Η Medflo είναι μία καινούργια πολύ καλή ποικιλία χωρίς συμπτώματα προσβολής από ίωση Σάρκα μέχρι στιγμής. Ο καρπός είναι μεγάλος και πάρα πολύ γευστικός. Η ποικιλία έχει άνθιση το πρώτο δεκαήμερου του Μαρτίου, είναι αυτογόνιμη και ωριμάζει περί της αρχές Ιουνίου. Ο καρπός της είναι πολύ μεγάλος. Το δένδρο της έχει εύκολο σχηματισμό και είναι ημί ορθόκλαδη. Πιστεύω ότι είναι πολύ αξιόλογη ποικιλία για την προ-Μπεμπέκο περίοδο.  Ο καρπός δεν έχει αναμονή στο δένδρο όταν ωριμάσει. 

17. Rouge cot

Η Rouge cot είναι πιθανώς η πιο αξιόλογη κόκκινη ποικιλία. Είναι μία αυτογόνιμη μέσης άνθισης ποικιλία και ανθεκτική στην ίωση σάρκα (μέχρι στιγμής) κάτι που επιβεβαιώνει και ο δημιουργός. Ο καρπός είναι κατακόκκινος σε ποσοστό 90%. Η ωρίμανση της γίνεται μετά τις 10 Ιουνίου και ο καρπός έχει καλή συμπεριφορά στις μεταχειρίσεις. Το φρούτο είναι πολύ γευστικό και μοιάζει με τη γεύση των δαμάσκηνων. Πιστεύω ότι πρόκειται για αξιόλογη ποικιλία που πρέπει να φυτευτεί από όποιον επιζητά κάτι διαφορετικό. Έχει ευαισθησία στις βροχές κατά την περίοδο της ωρίμανσης. 

18. Nelson

H Nelson είναι μία όψιμη ποικιλία με ωρίμανση περί τα μέσα Ιουλίου. Η άνθιση της είναι μέση-όψιμη και το άνθος της είναι αυτογόνιμο. Έχει πολύ μεγάλο μέγεθος καρπού. Ο καρπός είναι πορτοκαλί με ελάχιστο κόκκινο χρωματισμό. Είναι ζουμερός και γευστικό. Ίσως η νοστιμότερη ποικιλία του Ιουλίου.  Θεωρώ ότι πρόκειται για αξιόλογη ποικιλία για την εποχή της με πολύ καλή παραγωγή και ποιότητα. Τα επόμενα χρόνια φαίνεται ότι το βερίκοκο θα γίνει φρούτο όλου του καλοκαιριού παίρνοντας μεγάλο κομμάτι της πίτας από τα υπόλοιπα καλοκαιρινά φρούτα 

    Τα δεδομένα που αναφέρουμε βασίζονται σε εμπειρικές αξιολογήσεις και τα χαρακτηριστικά μπορεί να αλλάζουν από περιοχή σε περιοχή. Η ανθεκτικοτήτα στην ίωση PPV (Sharka disease) διαφέρει από ποικιλία σε ποικιλία. Κάποιες μπορεί αρχικά να μην εμφανίζουν συμπτώματα αλλά στην πορεία να μολυνθούν από νέα στελέχη και να εμφανίσουν την ασθένεια. 

   19. Madrigal

    Πρόκειται για μία νέα αυτογόνιμη ποικιλία με μέση-όψιμη άνθιση. Η ποικιλία ωριμάζει στο τελείωμα της Farbaly. Ο καρπός είναι μεγάλος με ζουμερή και γλυκιά σάρκα. Μέχρι στιγμή δεν έχει παρατηρηθεί να προσβάλλεται από τον Ιό PPV (Σάρκα). Η παραγωγικότητα της είναι υψηλή αλλά δεν φαίνεται να φθάνει αυτή της Farbaly. Ωστόσο, είναι γευστικά ανώτερη. 

  20. Cocot

        Η νέα αυτή ποικιλία της σειρά COT είναι μία αυτογόνιμη ποικιλία που ωριμάζει την περίοδο της Kyoto. Μέχρι στιγμή δείχνει καλά στοιχεία καρπόδεσης. Ο καρπός είναι στρόγγυλος και μεγάλος, συνήθως απαιτεί αυστηρό αραίωμα. Δεν δείχνει σημάδια σκασίματος, ωστόσο στην Ελλάδα είναι λίγα τα χρόνια που μελετάται. Στο εξωτερικό δεν έχει αναφερθεί ευαισθησία στον Io PPV (Σάρκα). στην Ελλάδα απαιτούνται λίγα χρόνια ακόμη να καλλιεργηθεί για να δούμε αν είναι ευαίσθητη στα δικά μας στελέχη.